Queensrÿche – Dedicated To Chaos: Not To Metal

Toen zanger Geoff Tate aangaf dat Queensrÿche op hun nieuwe album Dedicated To Chaos beïnvloed is door Lady Gaga vreesden fans van het eerste uur het ergste. Vernietigende recensies van Metalfan.nl en ZwareMetalen volgden. Op Internet werd het album door honderden internationale blogs en e-zines neergesabeld. De van oorsprong Amerikaanse metalband hield gedurende haar hele bestaan van experimenteren, maar in de algemene opinie was de band uit Seattle nu echt compleet doorgeslagen. Ook spreekt men over een commerciële knieval. Al deze berichten stemden mij erg somber: toen ik ook nog eens met videoclip van het nieuwe, Hip Hop/R&B-achtige nummer Wot We Do werd geconfronteerd, was de maat vol.

Na enkele weken stak mijn nieuwsgierigheid de kop op: ik wilde Dedicated To Chaos toch eens in zijn geheel luisteren en zelf een eindoordeel vellen. Was dit daadwerkelijk zo’n slecht album? Sinds het commerciële, maar zeer pakkende Empire uit 1990 bracht het progressieve Queensrÿche  albums van wisselende kwaliteit uit. Het was onredelijk te verwachten dat de band ooit nog het kwaliteitspeil van Operation: Mindcrime (1988) zouden bereiken – één van de beste conceptalbums aller tijden – maar albums als het voorlaatste American Soldier waren wel heel mager. Is de nieuwe telg in de lange discografie van Queensrÿche het ultieme dieptepunt of wellicht een creatieve opleving, zoals de bandleden zelf beweren?

Toen ik Dedicated To Chaos voor het eerst opzette werd ik meteen gegrepen door het toepasselijk getitelde intronummer Get Started. Een optimistische pakkende rocker à la Rush’s Far Cry. Het daaropvolgende Hot Spot Junkie – met kritische tekst over de verslavende invloed van Internet en andere technologieën – is experimenteler van aard, maar tegelijkertijd ook catchy. Het psychedelische U2/Beatles-getinte Around The World is wat kort door de bocht, maar wel hitgevoelig. Het hypnotiserende Retail Therapy brengt ons terug naar de dagen van Empire en is misschien wel het beste Queensryche-nummer sinds Silent Lucidity. At The Edge heeft een nostalgische Operation: Mindcrime-achtige intro en Drive heeft een feel die doet denken aan het gothic-achtig Rage For Order-album uit 1986, doch allemaal in een modern jasje.

De bovenstaande nummers zijn behoorlijk pakkend en niet commerciëler dan de hits van Empire. Het klassieke Queensrÿche-geluid (de typerende solo’s zijn er nog steeds) wordt gecombineerd met alternatieve rock, een uitstekende mix die het ook goed doet in het 60s/Britpop-achtige The Lie en het groovende Luvnu. Het al eerder genoemde (op het eerste gehoor absurde) Wot We Do is geen slecht nummer, maar erg middelmatig. Dat geld ook voor I Believe, Hard Times en Big Noize, die de vaart en de consistentie uit het album halen.

Queensrÿche stond altijd bekend als ‘the thinking man’s metalband’. Dat de band nog steeds intelligent is laten ze met de teksten op dit album wel horen; metal is het echter niet meer. De band is dan ook nooit een echte heavymetalband geweest. Godzijdank niet! De band heeft zich nooit laten beperken door genres en zijn daardoor progressiever dan bijvoorbeeld een Dream Theater, die progressiviteit als een stijl zien in plaats van een mentaliteit. Op Dedicated To Chaos experimenteert Queensrÿche het meest sinds Rage For Order. De aanpak werkt, getuige de vele pakkende en originele nummers. Gezien de uitstekende geluidskwaliteit had de band een goede producer in handen; deze had echter wel een viertal matige nummers weg mogen laten. Had hij dat gedaan, dan had de band een ijzersterke come-back gemaakt.

De grote kritiek uit de metal-community op Queensrÿche is onterecht: de band heeft weer een zeer origineel, creatief en degelijk album afgeleverd. Het is duidelijk dat er geprobeerd wordt een groter publiek aan te spreken. Helaas – hetzelfde geld ook voor een band als Anathema – krijgt een band als Queensrÿche geen voet aan wal buiten de traditionele metal-kanalen. Met dit album gooien ze hun reputatie in de waagschaal. Maar uiteindelijk is dit album voor de doorgewinterde open-minded muziekliefhebber wel een must. (Eru)

8.0 (met groeipotentieel!)